Een staalconstructie biedt perspectief op diverse kostenbesparingen in alle ‘levensfasen’ van het gebouw: ontwerp, productie, ruwbouw, afbouw, gebruik én hergebruik. Deze besparingen hangen vaak met elkaar samen óf vloeien uit elkaar voort.

Een integrale, vooruitziende blik op kosten van een constructie kan daarom heel wat opbrengsten genereren. Enkele directe en indirecte economische pluspunten op een rij.

Slimme keuzes

Besparen op het aantal kilo's staal voor de constructie brengt niet altijd de meest gunstige prijs met zich mee. Bepalender voor de prijs zijn bijvoorbeeld eenvoudige verbindingen en een beperkt aantal constructieelementen (repetitie). Dit heeft grote invloed op de kosten van fabricage en montage.

• Meer weten over kostenbewust constructief ontwerpen? Download het artikel uit Bouwen met Staal 131.

Prefabricage en assemblage

Het leeuwendeel van de ruwbouwkosten bestaat uit uitvoeringskosten (fabricage, montage en afwerking); dat is zo bij elke constructie. Bij de staalconstructie vallen met name de montagekosten lager uit – en daarmee de totale ruwbouwkosten – dankzij de verdergaande prefabricage van de constructiedelen. Ook de afwerking en brandwerende bekleding (plaat, pleister, verf) kan in veel gevallen in de fabriek worden aangebracht.

Wat overblijft, is een snelle, droge assemblage op de bouwplaats. De directe en indirecte besparingen op montagekosten: minder arbeidsuren, minder reiskosten, geen oponthoud door onwerkbaar weer, minder transport, beperkte kraaninzet en geen dure hulpconstructies zoals steigers en bekistingen.

Licht gewicht
Door het geringe eigen gewicht van de staalconstructie is te volstaan met een lichtere fundering. Bij een standaard drielaags kantoor bedraagt de besparing op funderingskosten zo'n 10–15%.

Het gebruik van staal met een hogere sterkte verlaagt in het algemeen het constructiegewicht aanzienlijk. De eventuele meerprijs voor hogesterktestaal wordt ruimschoots gecompenseerd door de revenuen van het lichtere gewicht, te weten lagere transport- en montagekosten (kraaninzet, hulpmaterieel, materiaalopslag, personeel).

En staal is in het voordeel bij het bouwen op slechte ondergronden of op krappe, binnenstedelijke locaties door de combinatie van gering gewicht en handzaam formaat van de constructiedelen.

Las Palmas (Rotterdam).

Korte bouwtijd
De hoge bouwsnelheid bij staal resulteert in besparingen op tijdsgebonden kosten. Bij een goede afstemming op de afbouw verloopt de gevelmontage vlotter dankzij de maatvastheid van de staalconstructie.

Leidingenintegratie

Leidingenintegratie is een goed voorbeeld van integraal op kosten besparen. Bij vloerconcepten met geïntegreerde liggers of raat- en cellenliggers is een ongehinderd leidingenverloop haalbaar. Hierdoor wordt bespaard op installatiekosten en eventueel latere kosten bij herindeling of renovatie. Daarnaast hebben de vloerconcepten 'constructieve' pluspunten.

Bij geïntegreerde liggers is een lagere verdiepinghoogte mogelijk. Hierdoor zijn meer verdiepingen en daarmee meer netto vierkante meters vloeroppervlak te bouwen binnen dezelfde bouwhoogte. Vooral bij hogere gebouwen geeft dat een groot kostenvoordeel. Bij gelijkblijvende verdiepinghoogte is zo’n 1-3% te besparen op de totale bouwkosten (inclusief afbouw, inbouw en installaties).

Flexibiliteit
De staalconstructie leent zich voor meerdere gebruikers en meerdere functies. Afbouw (gevels) en inbouw (binnenwanden) van de constructie zijn uitvoerbaar in alle denkbare materialen.

Zelfs nog net vóór de oplevering is de indeling te wijzigen zonder de bouw te vertragen en de bouwkosten te verhogen. Zo zijn vloerdelen op elk gewenst moment te verwijderen, bijvoorbeeld voor het maken van vides of een extra trap. Dat kan, als de vloeren geen integraal onderdeel zijn van de hoofddraagconstructie: ze werken niet als stijve schijf.

Aanpasbaarheid
Veranderingen aan gevels, wanden en installaties tijdens ontwerp of uitvoering zijn eveneens op een kostenefficiënte manier uit te voeren ná 20 of 30 jaar gebruik. Het gebouw is zonder diepgaande investeringen voor te bereiden op ander gebruik of een nieuwe functie, waardoor de economische levensduur van het gebouw wordt verlengd. En dat bespaart de samenleving de nodige kosten voor het milieu.

Van bedrijfshal tot schoolgebouw ROC, Hengelo.