Van opslagloods Brazilië tot Winkelcentrum Brazilië (Amsterdam).

De meest effectieve vorm van hergebruik, mét een zeer lage milieubelasting, is het hergebruik van complete constructies. Een skeletvormige stalen draagconstructie is hiervoor bij uitstek geschikt. Zo'n structuur maakt het wijzigen van bouwkundige indelingen, installatietechniek of gevels en daken betrekkelijk eenvoudig. Ook stalen gevels laten zich gemakkelijk geheel of gedeeltelijk vervangen, voor ander gebruik of een andere functie van het gebouw.

Sinds midden jaren '90 doet het voormalige rijksgebouw Transitorium
dienst als hoofdvestiging van het Ministerie van VWS, onder de
nieuwe naam Castalia. Het oude staalskelet van de 70 m hoge toren
kreeg nieuwe gevels, een nieuwe indeling en twee nieuwe stalen
puntdaken. De staalconstructie bezat voldoende draagkracht om de
toegevoegde belastingen te dragen. Dát en de verwachte overlast bij
sloop en nieuwbouw op de locatie – in het drukke centrum van
Den Haag – vormden de aanleiding voor een inspirerend voorbeeld
van hergebruik op gebouwniveau.
(Renovatie-ontwerp: Michael Graves).

Stalen draagconstructies
Het hergebruik van stalen draagconstructies wordt vergemakkelijkt door de eenvoudige demontage van de verbindingen (lassen, bouten).

Bij veel vormen van hergebruik (zoals optoppen of het aanbrengen van zwaardere gevelelementen) moet wél vooraf worden bepaald of de bestaande constructie over voldoende (reserve) draagvermogen beschikt. Meestal is dat zo en zijn geen of slechts beperkte versterkingen van de constructie nodig.

Stalen gevels

Wat geldt voor de stalen draagconstructie, geldt ook voor de stalen gevel: eenvoudig te demonteren voor hergebruik.

Hergebruik van de gevel kan op verschillende manieren. Het minst ingrijpend is uiteraard het overschilderen. Naast duurzaam is oveschilderen economisch en verstoort het bedrijfsproces in het gebouw niet.

Een tweede optie is gedeeltelijk hergebruik. Bij een gevel, opgebouwd uit binnendozen, isolatie en buitenplaten, kunnen de platen worden vervangen als ze het einde van hun economische levensduur hebben bereikt. In plaats van een nieuwe (enkellaagse) buitenplaat, is ook een sandwichpaneel (als voorzetgevel) aan te brengen. Hiermee worden de bouwfysische prestaties van de gevel verbeterd.

Verwijderen van de oude buitenplaten en montage van nieuwe sandwichpanelen op bestaande gëisoleerde binnendozen.

Buitenbeplating is ook geschikt voor hergebruik op een ander gebouw. Dit gebeurt dikwijls bij agrarische en industriële gebouwen. Stalen gevelbeplating weegt gemiddeld zo’n 7 kg/m2. Dit geringe gewicht geeft een besparing op aantal transportbewegingen en transportmaterieel. Daarmee wordt hergebruik op een andere locatie lucratief, zowel vanuit milieu- als financieel perspectief.

• De brochure Gevelrenovatie met staal behandelt de verschillende mogelijkheden voor het opknappen en renoveren van stalen gevels van bedrijfsgebouwen. Deze Bouwen met Staal-publicatie is hier te bestellen.