Compact en circulair

Erasmus Universiteit Rotterdam beschikt sinds afgelopen najaar over een volwaardig sportgebouw op de Erasmus Plaza van de universiteitscampus op Woudestein. Maar liefst drie sporthallen, twee gyms, een fitness en velerlei voorzieningen zoals een bar/restaurant zijn vervat in een toch relatief compact bouwvolume. Dat lukt, omdat in het ontwerp van Venhoeven CS architecture+urbanism de verschillende sportfuncties op een slimme manier zijn gestapeld. Uitgekiend ruimtegebruik, nog eens gecombineerd met efficiënt energiegebruik en hergebruik van eerder gebruikte materialen.

Om het omvangrijke programma van het sportcentrum met respect voor de naaste omgeving, op de betrekkelijke krappe locatie bij de entree van de universiteitscampus te positioneren, heeft Venhoeven de sportfuncties georganiseerd in gestapelde doosconstructies. Door deze sportboxen ruim boven de begane-grondvloer op te tillen, ontstaat eronder ruimte voor de fitness en horecagelegenheden.

De sportboxen zijn verzameld in twee volumes, elk aan een zijde van gebouw. Ze worden gekoppeld via een centrale, publieke boulevard, begrensd met groen, toegerust met bar en voorzien van trappen die de verschillende gebouwniveaus ontsluit. De hoge en lichte promenade biedt zicht op alle sportieve activiteiten en enthousiasmeert de passant om ook mee te doen.

Het doorzicht houdt vanzelfsprekend niet op bij de gevels. De gehele, zo’n twee verdiepingen hoge gebouwplint gaat gehuld in een glazen huid met horizontale geleding en verticale vinnen. De strakke gevelritmiek wordt onderbroken door gebouwhoog glas aan weerszijden van de entree en aan de oostzijde van het gebouw. Bij deze oosthoek beschrijft de gevel een flauwe curve.

Dankzij de ver doorgevoerde transparantie in de gevel legt de gebouwplint een connectie met de omgeving en kunnen de (publieke) functies in die plint rekenen op ruim voldoende daglicht. Functies die toch beter af zijn zónder daglicht, vinden hun geëigende plek bovenin het gebouw, achter dichte gevels van aluminium.

Venhoeven CS streeft er standaard naar om gebouwen energieneutraal te maken. In het sportgebouw zijn daartoe voorzieningen opgenomen die water en zonne-energie opvangen, vasthouden, uitwisselen en hergebruiken, om zo het energieverbruik te minimaliseren. De benodigde energie wordt verkregen uit ruim 1.400 zonnepanelen op het dak. Verwarming en koeling van het gebouw gaat via WKO met warmtepomp in combinatie met luchtverwarming.

Daarnaast levert het gebouw een voorbeeldige bijdrage aan de circulaire bouweconomie. Het publieke interieur is uitgevoerd in materialen die zijn geoogst na zorgvuldige demontage uit oude, leegstaande panden. Zo zijn metalen panelen uit een voormalig detentiecentrum in Zeist hergebruikt als plafond en hebben de houten vloerdelen van het TU Eindhoven-paviljoen, gezamenlijk zo’n 1.100 m², een nieuwe toepassing gekregen als wanden van de inpandige publieksstraat.

Projectgegevens:

Locatie: Erasmus Plaza, Rotterdam • Omvang: 8.800 m² • Oplevering: najaar 2022 • Opdracht: Erasmus Universiteit • Architectuur: Venhoeven CS architecture+urbanism • Constructief ontwerp: Verhoeven en Leenders • Advies bouwfysica, installatietechniek, brandveiligheid en duurzaamheid: Nelissen Ingenieursbureau • Hoofduitvoering: Remmers Sport en Onderwijs • Installatietechniek: Hoppenbrouwers • Video Sports Building Rotterdam by Venhoeven CS (Vimeo, november 2022) • Foto’s: Ossip van Duivenbode • Redactie: Arend Dolsma (Bouwen met Staal), maart 2023