Functionele beeldvorming

Met een hoofdvorm die de gelijkenis met een rots met gemak doorstaat, maakt de nieuwe klimhal Noardwand in Leeuwarden al bij de eerste aanblik geen geheim van zijn primaire functie. Maar van enige vormwil is geen sprake, zo leert de nadere beschouwing. De gebouwvorm blijkt een logische, doeltreffende resultante van een geschakeerd functioneel programma, gecombineerd met de opgave om de bestaande sporthal in de nieuwe accommodatie te integreren. Daarbij was ’t een uitkomst dat Vaessen Algemeen Bouwbedrijf de uitvoerende én ontwerpende disciplines in huis heeft.

Voor de nieuwe klimhal aan de Fiswerderweg heeft opdrachtgever bv Sport van de gemeente Leeuwarden zowel het architectonisch en constructief ontwerp als de bouw kunnen onderbrengen bij één projectpartner: Vaessen Algemeen Bouwbedrijf. Meer dan een prettige bijkomstigheid is dat de bouwonderneming indertijd ook de bestaande sporthal direct naast de nieuwbouwlocatie heeft neergezet. Sporthal en klimhal zijn nu een vanzelfsprekende twee-eenheid geworden door de nieuwbouw niet alleen naast, maar ook deels over de oudbouw heen te bouwen.

De nieuwe klimhal omhelst het entreegebied van de sporthal en de kleedkamers bij de sportzaal. De bestaande sporthoreca, boven een tweede serie kleedkamers, is nu in volledig heringerichte staat onderdeel van de klimhal. Om het overbouwen efficiënt en veilig te laten verlopen, terwijl de sporthal in gebruik blijft, hebben Vaessen, bv Sport, klimwandenleverancier Entre-Prises en staalconstructiebedrijf Reijrink samen een staalconstructie voor de klimhal uitgedacht die als meccano in elkaar is te zetten. Aan de zijde van de sporthal is de nieuwe constructie aangebracht op zeven staalkolommen die dwars door de bestaande kleedkamers naar de fundering voeren.

Dat de klimhal langzaam oploopt tot een hoogte van 26 m, vloeit in eerste instantie voort uit de wens om de aanpassingen aan het bestaande dak van de sporthal tot het minimum te beperken. Met die 26 m is de hal wel hoger dan het bestemmingsplan voorschrijft. Stedenbouwkundig gezien werkt de inpassing niettemin treffend uit. De klimhal bevindt zich aan het einde van een as die de sportvoorzieningen aan een zijde van het gebied verbindt met onderwijsvoorzieningen aan de andere zijde. De extra hoogte levert hierbij een welkom accent.

De oplopende hoogte heeft binnenin de hal geleid tot een evidente zonering van de verschillende klimdisciplines: wandklimmen, boulderen en speedclimbing. De klimwanden lopen mee met de helling van het dakvlak en zijn daarbij afgeschoord aan de staalconstructie.

Ook abseilen kan, langs de buitenzijde van een deel van de hoge voorgevel dat hiervoor is gereserveerd. Het abseiltraject start bovenin de hal vanaf een vier meter breed plateau met een grote, te openen schuifdeur. Het plateau, bereikbaar via de klimwanden of gemakshalve per wenteltrap, bevindt zich in een ‘diamant’ bovenop de ‘rots’. Met zijn goudkleurige omhulling steekt dit schatkistje af tegen zijn zilvergrijze onderbouw.

Met uitzondering van de rotsachtige structuur van het geveldeel voor het abseilen, is de gehele gevel afgewerkt met cassettes van aluminiumcomposietplaat die via omegaprofielen vastzitten op de achterliggende sandwichpanelen. Architect Richard Benneker heeft de langwerpige cassettes lopen schuin over de gevel laten aanbrengen, compleet met knikje over de diagonaal. Hierdoor wordt het beeld van de achteroverhellende rots benadrukt. In de zijgevel wordt dit beeld verder versterkt door het hoge en smalle raam van aluminium vliesgevelprofielen dat zich voordoet als een rotsspleet.

De aluminiumcomposietbeplating loopt door tot over het dak van stalen warmdakplaten met bitumineuze dakbedekking. Hier is het plaatmateriaal echter gevouwen tot een dakpanvorm, vanwege de afwatering. Twee knikken in het dakvlak, steeds over de volle gebouwbreedte, zorgen voor geleding en een extra bijdrage aan de rotsmetafoor.

Projectgegevens:

Locatie: Fiswerderweg 3, Leeuwarden • Oplevering: januari 2019 • Start bouw: februari 2018 • Opdracht: bv Sport, Leeuwarden • Architectuur, constructief ontwerp en uitvoering: Vaessen Algemeen Bouwbedrijf • Staalconstructies: Reijrink Staalconstructie • Gevelbouw: Cladding Partners • Gevelelementen (sandwichpanelen) en Dakelementen (warmdakplaat): SAB Profiel • Gebouwexploitatie: Mountain Network • Foto’s: Vaessen Algemeen Bouwbedrijf en Mountain Network • Redactie: Arend Dolsma (Bouwen met Staal), juni 2020