Het Utrecht Science Park is verrijkt met Accelerator, een bedrijfsverzamelgebouw voor ondernemers en onderzoekers op het brede terrein van de menselijke gezondheid. De markante naam verwijst naar een laboratoriumtechniek, maar refereert evenzeer aan de welhaast onbegrensde opties om het gebouw (ver)snel(d) geschikt te maken voor ander gebruik, nieuwe gebruikers of nieuwe functies. Dat zit ‘m in de uitgekiende modulaire opzet van hoofddraagconstructie, gevels, inbouw en installatietechniek en de (daarmee) volledig doorgevoerde onderlinge scheiding van deze gebouwcomponenten, bedacht en uitgewerkt door cepezed.

Op een prominente plek aan de centrale toegangsweg vanaf de A28 tot het Utrecht Science Park beschikt Accelerator over dik 22.000 m² vloeroppervlak, verdeeld over een hoogbouw van elf lagen en een aangevoegde, vijflaagse laagbouw. Hoofdhuurders zijn de biotechbedrijven Merus en Genmab dat direct naast het nieuwe complex een eigen R&D Center in gebruik heeft (sinds oktober 2018 en eveneens naar ontwerp van cepezed). Via een transparante loopbrug ter hoogte van de derde bouwlaag kunnen de Genmab-medewerkers en -relaties gemakkelijk heen en weer pendelen tussen eigen gebouw en gehuurde domeinen.

Meer gebruikers, andere gebruikers, nieuwe vormen van gebruik, nieuwe functies; Accelerator kan ’t allemaal wel hebben. Dankzij slimme ontsluitingen en ruime plattegronden met maar weinig (tussen)kolommen en fikse vrije hoogten is elke verdieping of een deel daarvan snel en geheel naar gebruikswensen in te delen, opnieuw in te delen, samen te voegen met een verdieping erboven of -onder maar ook weer te splitsen. Hierdoor is het gebouw als geheel geprepareerd op toe- en afname van het aantal huurders en van hun ruimtelijke behoeften. In elk geval hoeft eigenaar Kadans Science Partner niet erg beducht te zijn voor langdurige leegstand.

 Deze meervoudige flexibiliteit vindt zijn oorsprong in de modulaire opzet en onderlinge scheiding van hoofddraagconstructie, afbouw, inbouw en installatietechniek. De primair drager bestaat uit een staalskelet met kanaalplaatvloeren die 16,2 m. overspannen. Daarbinnen is een bouwkundig en installatietechnisch stramien van 1,8 m. aangehouden. Binnenwanden en technische aansluitingen zijn daarmee fijnmazig, om de 1,8 m., aan te brengen.

Voor het aansluiten van laboratoriumruimten op de benodigde gassen zoals CO₂, O₂, N₂, perslucht, vloeibare stikstof, demi-, proces- en koelwater én de afzuigunits is uitgegaan van de kleinst mogelijke labruimte. Tot op deze ‘minimaal verhuurbare eenheid’ is de apparatuur voorzien van submeters.

 De kolommen en verbanden staan in de gevelzone en langs het gemeenschappelijke, gebouwhoge atrium dat een open plattegrond bezit van 16,2 x 64,8 m. Atrium en verdiepingvloeren zijn via twee trappenhuizen en verschillende liften gekoppeld.

‘Flexibility is in the details’, denken ze bij cepezed. Daarom zijn zelfs de balustrades van de galerijen langs de vertrekken op de verdiepingen schadevrij te demonteren en te vervangen door bijvoorbeeld glas, zodat een galerijdeel bij bijvoorbeeld een werkruimte kan worden getrokken.

De gevels zijn een rationele compositie van verticale stroken glas en aluminium, waarin een minuscuul werkje zorgt voor een aangename tactiliteit van het metaal. Ook de gevels kennen een modulaire opbouw, van geprefabriceerde en onderlinge geschakelde elementen. Hierdoor zijn geveldelen eenvoudig te vervangen of tijdelijk te verwijderen om bijvoorbeeld omvangrijke laboratoriumapparatuur die niet door de gangen kan, in of uit het gebouw te hijsen. Alle installatie-onderdelen zijn, vervat in metalen frames, als complete modules per verdieping ingehesen en aan de vloerranden bevestigd.

Op alle verdiepingen verloopt de verwarming en koeling via klimaatplafonds die tevens de akoestiek ten goede komen en de LED-verlichting met daglichtregeling en aanwezigheidsdetectie omvatten. Warmte en koude worden met warmtepompen onttrokken aan de warmte- en koudeopslag van het gebouw. De gasaansluiting ontbreekt dan ook. Een substantieel deel van de vraag naar elektriciteit wordt door Accelerator zelf beantwoord middels 420 zonnepanelen op het dak van de laagbouw.

Alle pluspunten op het gebied van flexibiliteit, aanpasbaarheid en duurzaamheid, gecombineerd met doelmatig gebruik van herbruikbare en hernieuwbare materialen, hebben Accelerator een certificaat BREEAM Excellent opgeleverd.

Projectgegevens:

Locatie: Uppsalalaan, Utrecht Science Park (USP), Uithof, Utrecht • Opening: oktober 2023 • Start bouw: eind 2020 • Opdracht: Kadans Science Partner • Architectuur, UO en ontwerp- en BIM-coördinatie: architectenbureau cepezed • Interieurontwerp: cepezedinterieur • Constructief advies: BAM Advies & Engineering • Hoofduitvoering en staalconstructies: BAM Bouw en Techniek - Grote Projecten • Advies bouwfysica en duurzaamheid: Deerns Raadgevende Ingenieurs • Installatietechnisch advies: Deerns • Foto’s: Lucas van der Wee • Redactie: Arend Dolsma (Bouwen met Staal), januari 2024.