A-pier, Schiphol
« terug naar Architect+Staal januari 2020Integraal en vliegensvlug
’t Gaat rap met de nieuwe A-pier op Schiphol. Vlak voor de kerst van 2018 ging de bouw van start, afgelopen zomer werd het hoogste punt gevierd en nu zijn de contouren al duidelijk van het 55.000 m2 groot gebouw waarmee de luchthaven anticipeert op de aanhoudende groei in reizigers. Het ontwerp dateert van eind 2017 en komt van een internationaal team, met AECOM als coördinator en cepezed en cepezedinterieur voor de architectuur en inrichting.
Eveneens opgenomen in het team: tuin- en landschapsarchitect Copijn, constructief ontwerper IMd Raadgevende Ingenieurs en bouwfysisch adviseur DGMR. Dat maakt het collectief, naast internationaal, ook integraal. Alle disciplines zijn aanwezig om architectuur, interieur, constructie, bouwfysica, installatietechniek en duurzaamheid in het gebouwontwerp doeltreffend en efficiënt op elkaar af te stemmen.
Zo’n integrale ontwerpaanpak loont onder meer bij het streven naar de kwalificatie ‘goud’ in LEED. LEED is een systeem voor het beoordelen en waarderen van de duurzaamheidsprestatie van gebouwen, in 1998 opgezet door de US Green Building Council USGBC (de Amerikaanse zuster van onze Dutch Green Building Council DGBC). In LEED zijn scores te halen op het gebied van ‘ontwikkeling van duurzame locaties’, ‘waterbesparing’, ‘energie-efficiëntie’, ‘materiaalselectie’, ‘kwaliteit van de binnenomgeving’, ‘innovatie en ontwerp' en ‘regionale prioriteit’. De totaalscore bepaalt of het gebouw een basis-certificering ontvangt dan wel zilver, goud of platina.
Het AECOM-team gaat voor de gouden status via de inzet van biomateriaal en isolerend glas, hergebruik van plastic en marmergruis, een grijswatercircuit, zonnepanelen voor de eigen energievoorziening maar vooral ook door het complete gebouw uit te voeren als een bouwpakket met geprefabriceerde elementen.
Volgens dat ‘kit of parts’ concept wordt de draagconstructie opgebouwd als staalskelet met staalplaat-betonvloeren op de verdiepingen en een begane-grondvloer van kanaalplaten. De verschillende staalelementen komen van BYSteel uit het Portugese Braga en worden per roll-on-roll-off ship aangevoerd.
Het 400 m lange gebouw krijgt vier bouwlagen voor het ‘verschepen’ van de passagiers van en naar de vliegtuigen. Erbovenop komt een kortere vijfde laag voor de installaties. De vier publieke lagen sluiten aan op acht gates, waarvan vijf aan de noordzijde van de pier voor de zogeheten narrow-body vliegtuigen en drie aan de zuidkant voor de wide-body toestellen. Deze drie gates zijn ook inzetbaar voor zes narrow-bodies. Aan de zuidkant worden in een later stadium nog twee extra wide-body gates toegevoegd.
Het huidige bouwtraject is georganiseerd in fasen, corresponderend met de zes zones waaruit de pier bestaat. De bouw van een zone loopt parallel aan de bouwvoorbereiding van de volgende zones. Zodra een zone is voltooid, gaat de bouw van het bijbehorende gatehouse van start en begint tegelijkertijd de bouw van een volgende zone. Sluitstuk is de (tijdelijke) corridor tussen de nieuwe A-pier en de bestaande B-pier.
Inmiddels zijn de staalconstructies nagenoeg klaar en is de gevelmontage in volle gang. De gevels zijn dubbele-huidfaçades van glas: voor daglichttoetreding, transparantie, lange zichtlijnen én isolatie. Naar verwachting kan Schiphol Nederland bv de nieuwe pier in december van dit jaar in bedrijf nemen. De pier is dan compleet met 33 liften, 29 roltrappen en 15 rolpaden voor het afwikkelen van in totaal 20 verschillende stromen van passagiers die aankomen, overstappen of vertrekken.
De A-pier maakt deel uit van de Schiphol-strategie om de positie van de luchthaven als multimodaal knooppunt en ‘preferred airport’ te bestendigen en uit te bouwen. Vandaar ook de aanpassingen van de infrastructuur, parkeerfaciliteiten en het trein- en busstation en het plan voor een nieuwe terminal ten zuiden van Schiphol Plaza. De terminal wordt waarschijnlijk in 2023 in gebruik genomen en wordt wederom ontworpen in internationaal en multidisciplinair teamverband. Het team heet KL AIR, bestaat uit KAAN Architecten, Estudio Lamela, ABT en Ineco en krijgt medewerking van Arnout Meijer Studio, Planeground en DGMR.
Projectgegevens:
Locatie: luchthaven Schiphol • Omvang: 55.000 m2 • Verwachte oplevering: december 2020 • Start bouw: december 2018 • Opdracht: Schiphol Nederland bv • Projectcoördinatie: AECOM • Architectuur: cepezed • Interieurontwerp: cepezedinterieur • Tuin- en landschapsontwerp: Copijn Landschapsontwerp • Constructief ontwerp: IMd Raadgevende Ingenieurs • Advies bouwfysica: DGMR • Bouwmanagement / directie: AMJV / Arcadis-Mace • Hoofduitvoering: bouwcombinatie BNTAV (Ballast Nedam / TAV) • Staalconstructies: BYSteel • Video ‘New Pier Schiphol’ (cepezed, 30 maart 2018) • Impressies: cepezed • Foto’s: Lucas van der Wee (cepezed) • Redactie: Arend Dolsma (Bouwen met Staal), januari 2020