Duurzaamheid als drijfveer

Gebouw 50, het hoofdkantoor van Vanderlande Industries, heeft er begin vorige maand een broertje (of zusje, zo u wilt) bij gekregen: Gebouw 60. De nieuwbouw biedt de onderneming in automatische transportsystemen niet alleen de benodigde extra kantoorruimte. De jongste telg, ruim 15.000 m² groot, voegt zich bovendien als vanzelfsprekend bij zijn grote voorganger van 19.000 m² en de overige leden van de gebouwenfamilie op de bedrijfscampus in Veghel. Bij het ontwerp van LA | Architecten & Ingenieurs en de uitvoering was duurzaamheid het leidmotief.

LA | Architecten & Ingenieurs zou zó de boeken in kunnen als ontwerpend hofleverancier van Vanderlande Industries. Na het hoofdkantoor (Gebouw 50), de parkeergarage en de Academy is Gebouw 60 inmiddels het vierde gebouwde resultaat van ontwerpinspanningen van het Veghels bureau. Werd bij Gebouw 50, zo’n vijf jaar geleden, de ambitie BREEAM Excellent verwezenlijkt, ditmaal lag de duurzaamheidslat nog een treetje hoger. Om voor Gebouw 60 de kwalificatie BREEAM Outstanding in de wacht te slepen, heeft LA samen met bouwfysisch adviseur Nelissen Ingenieursbureau en constructeur Verhoeven & Leenders als directe ontwerppartners vol ingezet op flexibiliteit, aanpasbaarheid en energiezuinigheid.

Functionele flexibiliteit en aanpasbaarheid zijn de hoofdkarakteristieken van de gebouwindeling. Entrees, lobby, sportvoorzieningen en het bedrijfsrestaurant zijn ondergebracht in de tweelaagse plint. Daarboven doet de ‘toren’ (bouwlagen 3 tot en met 8) dienst als kantoor. Op deze kantoorverdiepingen liggen de verkeers- en ontmoetingsroutes in het midden, omgegeven door de kernen met de liften en het trappenhuis. Om dit vierkante hart heen zijn de werkplekken, vergaderzalen en managementkamers geplaatst, met directe uitkijk op de omgeving. Deze werkgebieden zijn geheel voorzien van computervloeren waaronder de installaties eenvoudig bereikbaar en veranderbaar zijn omwille van ander gebruik of zelfs een nieuwe functie. Aan de basis van de adaptiviteit staat een draagconstructie van betonkolommen met breedplaatvloeren rondom de vier betonnen kernen. Grote stalen vakwerkspanten, zo’n 8.000 kg per exemplaar, nemen de uitkragingen van de vijf bovenste bouwlagen voor hun rekening.

De energiezuinigheid van Gebouw 60 vloeit voort uit een afgewogen pakket maatregelen en voorzieningen. Voor verwarmen en koelen beschikt het gebouw over een eigen WKO-installatie. De verlichting is overal LED, compleet met daglichtregeling en aanwezigheidssensoren. De passieve zonwering komt voor rekening van vliesgevels van triple glas met lamellen. Aan de zuidgevels, waar de middagzon hoog staat, zijn de lamellen horizontaal geplaatst. Verticale lamellen aan de oost- en westgevels houden de lage ochtend- en namiddagzon tegen. Aan de binnenzijde van de gevels hangen screens, vervaardigd uit gerecyclede petflessen en aan de buitenzijde toegerust met een warmtewerende aluminium coating. Uitkomst: het gebouw warmt minder sterk op, de energiebehoefte wordt beperkt en op installaties wordt bespaard. De energie die toch benodigd is, wordt grotendeels opgewekt via zonnepanelen op het dak van Gebouw 60 en de andere gebouwen op de campus.

Bij de inpassing van de nieuwbouw in zijn omgeving is het ontwerpteam niet over één nacht ijs gegaan. De tweelaagse plint ligt deels ‘ingegraven’ in verhoogd maaiveld waardoor het bouwvolume lijkt op te stijgen uit het groen van het bedrijfspark. In de heuvel is de parkeergarage van ruim 5.000 m² ondergebracht. Een entree op verhoogd maaiveld ofwel de eerste verdieping voert naar de kantoortoren. De entree van de begane grond, op maaiveldniveau, verleent toegang tot het bedrijfsrestaurant dat zich uitstrekt over de begane grond en eerste verdieping.

Het dak van de tweelaagse plint loopt aan de entreezijde uit in een enorme stalen luifel, omhooggehouden door 8 m hoge ‘bomen’ van weervast staal (Cor-Ten). Ze zijn met z’n vijven: vier kleinere van elk 2.500 kg. en één grote van zo’n 3.500 kg., met kruisdoorsneden van 4 resp. 7 m. Ze zijn vervaardigd uit 12 mm dik weervast stalen plaat, buiten de constructiewerkplaats besproeid met zout water om de natuurlijke verwering van de huid tot een ondoordringbaar patina te versnellen en daarna op speciaal transport naar de bouwlocatie gegaan.

O ja, van buiten de campus is Gebouw 60 eigenlijk niet te missen: ’t staat precies parallel aan de Corridor, de weg die de A50 en het centrum van Veghel verbindt.

Projectgegevens:

Locatie: Vandelandelaan 2, Veghel • Omvang: 15.468 m² (kantoorgebouw), 5.095 m² (parkeergarage), 523 m² terras onder luifel • Oplevering: 1 oktober 2021 • Opdracht: Vanderlande Industries • Architectuur: LA | Architecten Ingenieurs • Constructief ontwerp: Ingenieursbureau Verhoeven en Leenders • Advies bouwfysica en installatietechniek: Nelissen Ingenieursbureau • Projectbegeleiding: Phidias • Directievoering, brandveiligheidsadvies en begeleiding BREEAM-certificering: Altavilla • Installaties: Hoppenbrouwers • Hoofduitvoering: Bouwbedrijf van de Ven • Staalconstructies: Staalbouw Hendriks • Productie weervast stalen bomen: Van Grinsven • Vliesgevels: Thermo Konstrukties • Plafond- en wandsystemen: Derako Grillsystemen • Video impressie kantoor Vanderlande Gebouw 60 – LA | Architecten Ingenieurs (okt. 2019, YouTube) • Afbeeldingen: LA | Architecten Ingenieurs, Bouwbedrijf van de Ven • Redactie: Arend Dolsma (Bouwen met Staal), november 2021