Openheid in optima forma

Galapagos, internationale onderneming in biotechnologie, krijgt een nieuwe Nederlandse hoofdvestiging op het Leiden Bio Science Park bij Oegstgeest. Direct aan de A44 wordt de nieuwe hoofdzetel het boegbeeld van openheid. OZ Architects heeft het begrip ‘open’ gevangen in een vergaande transparantie van het exterieur en een nagenoeg onbegrensde indelingsvrijheid en aanpasbaarheid van het interieur.

Gesitueerd aan de A44, meelopend in de flauwe curve die de snelweg ter plaatse maakt, trekt het langgerekte, zevenlaagse volume straks direct de aandacht met een integraal transparante uitstraling. Vrijwel het gehele gebouw wordt dicht gemaakt  – lees: ‘open’ gehouden – met verdiepinghoge glaspanelen in ranke aluminium kaders. De dragende kolommen achter deze vliesgevel zijn dermate slank dat ze visueel in de gevelzone wegvallen. Alleen de twee dakopbouwen, bestemd voor de installaties, zijn letterlijk gesloten met een goudbruine gevelbeplating. Die goudbruine kleur keert terug in de 1,5 m lange luifels die boven elke verdieping worden aangebracht, als zonwering en ter geleding van de bouwmassa.

De inpandige openheid van de bovenste vijf verdiepingen, voorbehouden aan de kantoren en laboratoria, vindt zijn grondslag in een ruimtelijk staalskelet met kanaalplaatvloeren en enkele slanke betonnen stabiliteitskernen. Door deze constructieve opzet ontstaan ruime, obstakelvrije plattegronden met een flinke vrije hoogte die niet alleen het indelen voor huidig gebruik faciliteren, maar ook alle perspectief bieden aan herindelen voor veranderd gebruik of een nieuwe functie in de toekomst.

De kantoor- en onderzoeksruimten lopen vanaf de kopse zijden van het gebouw naar het midden toe om elkaar te ontmoeten in een riant ‘open’ atrium met brede podiumtrap. Aan de langszijde van het gebouw aan de A44 is deze verkeers- en contactruimte vier verdiepingen hoog. Aan de tegenoverliggende gebouwzijde, met daarin onder meer de entree, beslaat het atrium drie verdiepingen.

Aan weerszijden van het atrium zijn de werkverdiepingen gezamenlijk goed voor zo’n 17.000 m² vloeroppervlakte, naar wens te besteden aan kantoor- en laboratoriumfuncties. Op de begane grond en eerste verdieping is circa 4.000 m² voorhanden voor de parkeergarage, magazijnruimten en de entree en ontvangstruimten van Galapagos. Deze plint is voornamelijk uitgevoerd in dragende betonwanden, als basis voor het lichtgewicht staalskelet van de bovenliggende vijf bouwlagen. De dakopbouwen voor de installaties hebben eveneens een lichte stalen draagconstructie. Deze volumes zijn kleiner van omvang en bescheiden teruggelegd uit de gebouwgevels, maar in hun goudbruine ‘jas’ met het groene Galapagos-logo opgespeld, stellen ze zich toch allerminst verdekt op.

Flexibiliteit en aanpasbaarheid zijn evenzeer wezenskenmerken van de installatietechniek. Alle installaties, inclusief klimaatplafonds en de speciale filterkasten voor de laboratoria, maken deel uit van één systeem dat allerlei handige gebruiksgegevens verzamelt. Hierdoor is de inzet van installaties snel en efficiënt aan te passen aan de veranderende personele bezetting en bedrijfsactiviteiten. Hoeveel automobilisten de parkeergarage in- of uitrijden, welke laadpalen vrij zijn, welke werkplekken bezet zijn; van alles wordt door het systeem bijgehouden.

In zo’n ‘Smart Building’ waarin ook nog eens laboratoria te allen tijde operationeel dienen te zijn, is een ononderbroken energievoorziening cruciaal. Daartoe beschikt het gebouw over twee transformatoren met een gezamenlijk vermogen van 2.000 kVA en een noodstroomaggregaat van 640 kVA. Mocht dit aggregaat in storing vallen of onderhoud behoeven, dan is het mogelijk een mobiele accu aan te sluiten.

Galapagos is nu nog gehuisvest aan de andere kant van de A44, op het Leidse deel van Bio Science Park. Nog dit jaar maakt de eigenaar/gebruiker de oversteek naar de nieuwbouw.

Projectgegevens:

Locatie: Oegstgeest • Omvang: 21.000 m² waarvan 17.000 m² kantoor en laboratorium en 4.000 m² parkeergarage en ondersteunde voorzieningen • Oplevering: 2021 • Start bouw: augustus 2020 • Opdracht: Galapagos NV • Ontwikkeling: Provast Development • Projectmanagement: PM² bouwadviseurs en CBRE Nederland • Architectuur: OZ Architects • Constructief ontwerp: IMd Raadgevende Ingenieurs • Installatietechniek: Schulte & Lestraden • Bouwfysisch advies: DGMR • Advies BREEAM: Ingenieursburo Linssen • Hoofduitvoering: De Vries en Verburg Bouw • Staalconstructies: Bincx, en Stalent • Bouwwebcam • Afbeeldingen: OZ Architects en De Vries en Verburg Bouw • Redactie: Arend Dolsma, Bouwen met Staal (juli 2021)