Het gebouwenduo bevindt zich op een uitgelezen plek: het Amsterdam Science Park, een van de plaatsen waar het huidige internet is ontwikkeld. Het gebied is inmiddels uitgegroeid tot een van de grootste netwerkknooppunten ter wereld. Diverse databedrijven hebben er al een vestiging geopend, waardoor de bouwgrond schaars begint te worden. De nieuwere nieuwbouw gaat dan ook vooral de hoogte in, zoals de Amsterdam Data Tower (september vorig jaar opgeleverd) en nu de AM4. Zo wordt de rol van Amsterdam in het wereldwijde web tevens manifest aan de hoofdstedelijke skyline.

Als antwoord op het liggende volume van het naburige AM3 met zijn horizontale belijning is AM4 vormgegeven als staand volume met verticale lijnen. De lijnen worden naar boven toe steeds dikker, waardoor het gebouw nog hoger en slanker oogt. AM3 en AM4 zijn via loopbruggen gekoppeld met een vrijstaande laagbouw waarin de gezamenlijke entree en receptie bijeen zijn gebracht.

Het uitnodigende gebaar ten spijt, datagebouwen zijn per definitie niet toegankelijk voor het publiek. Om de passant zonder inzet van ontsierend hekwerk op gepaste afstand te houden, zijn de drie gebouwen op een eiland gezet. Een voetbrug over het kanaal brengt de genode gasten naar het entreegebouw.

Wie AM4 binnenkomt, bemerkt dat opdrachtgever en architect een voorliefde voor logistiek delen. Het interieur is vooral functioneel en efficiënt voor de gebruikers, ondanks de aanwezigheid van veel technologie. De techniekruimten zijn niet boven- of onderin geplaatst, maar verdeeld over twee vloeren in het gebouw. Hierdoor blijven de lijnen (en kabels) kort.

De 72 m gebouwlengte is opgedeeld in twaalf bouwlagen. Elke vloer is 60,6 m lang en 30,6 m breed. Het logisch indelen (en desgewenst later herindelen) van de plattegronden wordt mede mogelijk gemaakt door de draagconstructie: een staalskelet met geïntegreerde liggers en kanaalplaatvloeren. Vanwege de slappe bodem ter plaatse en de gevoeligheid van de data-apparatuur in het gebouw voor trillingen is de constructie gefundeerd op boorpalen die meer dan 60 m diep in de grond steken.

Het torenvolume dankt het extra verticale accent aan de smalle en verdiepinghoge stalen en aluminium sandwichpanelen in de gevels. De 200 mm dikke panelen zijn 1,2 m breed en 6 m hoog. Om de hoogte van het gebouw verder te benadrukken, zijn de aluminium buitenplaten gevouwen. Hierdoor steken de platen zo’n 30 cm naar buiten en ontstaat een cassettevormige gevelbekleding. De vouw van de buitenbeplating loopt van smal aan de onderzijde naar breed aan de bovenkant. Hierdoor reflecteert de gevelbekleding naar boven toe steeds meer licht.

Aangekomen bij de dakverdieping versmalt de vouw weer, om zo dienst te doen als luchtdoorlaat voor de koelmachines op de dakvloer. De binnenplaat van het sandwichpaneel is geperforeerd, waardoor vanaf elke werkplek aan de gevel lucht is aan- en af te zuigen. Op de dakverdieping is maximale luchttoevoer vereist. Daarom zijn hier, in plaats van geperforeerde panelen, luchtroosters ingezet. De overgangen tussen de gevelpanelen, ter plaatse van de verdiepingvloeren, maken de bouwlagen van buitenaf onderscheidbaar.

UDD, een vof van Unica Fastcom en Dura Vermeer Bouw Midden West, is in februari 2016 begonnen met de bouw. Het hoogste punt is begin december vorig jaar gehaald.

De constructief adviseurs in het project zijn RoyalHaskoning DHV en Pieters Bouwtechniek. Pieters Bouwkunde levert de adviezen voor de bouwkundige uitwerking van AM4. De staalconstructie, in totaal zo’n 1.600 ton, is gefabriceerd en gemonteerd door Buiting Staalbouw. De gevelbekleding komt van Prince Cladding Benelux.

• Afbeeldingen: Benthem Crouwel Architects, Dura Vermeer, Pieters Bouwkunde.

ADO, juni 2017.