16 december 2021

Het recyclen van staal en andere metalen leidt tot besparingen op de inzet van (fossiele) grondstoffen en energie bij de primaire productie en daarmee op de emissies van CO₂. Maar hoe groot zijn die CO₂-besparingen eigenlijk? Fors, zo blijkt uit recente berekeningen van CE Delft.

In het kader van het (inter)nationale klimaatbeleid is ’t niet alleen van belang te weten dát metaalrecycling CO₂-besparingen oplevert, maar vooral ook hoeveel. CE Delft heeft dat in opdracht van de Metaal Recycling Federatie (MRF) berekend. Met behulp van de LCA-tool ‘MRF-CO₂-scan’ heeft het onderzoeksbureau de werkelijke en de vermeden emissies van CO₂ als gevolg van het recyclen van metalen in of vanuit Nederland in kaart gebracht.

De werkelijke emissies zijn de emissies in de opeenvolgende fasen van het recyclingproces bij elkaar opgeteld: inzameling, transport, sortering, transport, opwerking (van de energie, benodigd voor de recycling) en verwerking. Per jaar bedragen deze emissies in totaal 20.000 kton CO₂-eq., voor alle schroot (ferro- en non-ferro) dat door Nederland wordt verhandeld. Het gaat om het schroot dat in Nederland is ‘gewonnen’ dan wel door Nederland is geïmporteerd en wat in Nederland óf in het buitenland wordt verwerkt.

Het goede nieuws is dat de vermeden emissies als gevolg van het recyclen uitkomen op maar liefst 14.444 kton CO₂-eq. Anders gesteld: als er helemaal geen metaalrecycling zou plaatsvinden, zou de CO₂-uitstoot 14.444 kton ofwel 14,4 Mton hoger uitvallen. Dat zou zo’n 7 procent zijn van de totale jaarlijkse uitstoot van CO₂ in Nederland. Dat is namelijk zo’n 200 Mton.

Vermeden emissies zijn natuurlijk wel fictieve besparingen. Bovendien komt een substantieel deel van deze vermeden emissies eigenlijk voor rekening van het buitenland, omdat daar het meeste schroot wordt verwerkt. Daarom mogen vermeden emissies niet worden opgevat als compensatie van de bestaande binnenlandse CO₂-footprint, vindt CE Delft.

Wel is al het schroot, beschouwd in het onderzoek, in elk geval in Nederland ingezameld en gesorteerd. Dat is echter ongeveer drie keer zoveel als wat de basisindustrie (smelterijen, gieterijen) binnen onze landsgrenzen op jaarbasis kan verwerken. Daarom gaat een flink deel op transport voor verwerking in andere landen, zowel binnen als buiten de EU. Reden temeer om de transitie naar een circulaire economie (op basis van recycling en hergebruik) in een internationaal verband te bezien. Wordt uitsluitend gekeken naar schroot dat wordt verwerkt op Nederlandse bodem, dan komt de besparing neer op 7,5 Mton CO₂-eq./jaar.

‘Het is goed dat er nu concrete data op tafel liggen waarmee we de bijdrage van onze sector aan een circulair Nederland kunnen onderbouwen. Deze harde cijfers moeten er ook toe leiden dat Brusselse beleidsmakers hun aandacht verleggen van een mogelijk exportverbod voor schroot naar een verplichte schrootinzet binnen de EU. Een verplichte inzet van schroot bij de vervaardiging van nieuwe metalen en metalen producten zou echt een sprong voorwaarts zijn naar een circulair en duurzaam Europa’, aldus MRF-directeur Hans Koning.

Tijdens het onderzoek is ook nagaan wat de bijdragen zijn van de verschillende gangbare metaalsoorten in de totale werkelijke en vermeden emissies. Zowel in werkelijke als vermeden emissies blijkt staal veruit het grootste aandeel te hebben. Dat komt (simpelweg) omdat staal van alle metalen veruit het meest wordt gerecycled. Meer dan drie kwart van al het gerecyclede metaal is staal.

• Download het eindrapport van het onderzoek
• Grafieken: CE Delft.
• Foto: Oosting Metaal Recycling.