7 oktober 2024

Voor de aanleg van de Lelylijn, de nieuwe spoorverbinding tussen Lelystad en de stad Groningen, komt het kabinet miljarden euro’s tekort. Dat meldt staatssecretaris Chris Jansen van Infrastructuur aan de Tweede Kamer.

Voor het spoortraject heeft het kabinet 3 miljard euro gereserveerd. Volgens recente prognoses vallen de kosten van aanleg aanzienlijk hoger uit: tussen 8 en 21,4 miljard, afhankelijk van de precieze route die het Rijk verkiest. De meest waarschijnlijke variant komt volgens Jansen op 13,8 miljard, maar ‘daar komen dan nog wel de kosten van onderhoud bij’.

Om het projectbudget aan te vullen, hoopt het Rijk terug te vallen op de regio en de Europese Unie. Aanspraak maken op EU-geld kan echter pas bij de volgende begroting van de unie, vanaf 2028. ‘Het huidige Europese budget voor infrawerken is inmiddels bijna uitgeput’, aldus Jansen.

Langdurig voortraject

Het idee voor een spoorlijn tussen Groningen en Lelystad is al zo’n zes decennia lang onderwerp van gesprek en planning- en ontwerpinspanningen. De Lelylijn zou moeten voorzien in een betere, snellere verbinding van het noorden van Nederland met de Randstad (en vice versa). Een treinreis van Groningen naar Amsterdam, bijvoorbeeld, neemt nu nog ruim twee uur in beslag. Met de Lelylijn wordt die reistijd zo’n beetje gehalveerd. Een vlottere bereikbaarheid zou de noordelijke provincies aantrekkelijker maken voor woningen en bedrijfshuisvesting.

Afhankelijk nog onder de naam ‘Zuiderzeelijn’, kwamen hogesnelheidslijnen en magneetzweefbanen van de tekentafels. In 2007 besloot de Tweede Kamer de aanleg te schrappen omdat Noord-Nederland er economisch weinig profijt van zou trekken. Een paar jaar geleden werd het plan toch weer nieuw leven ingeblazen. Onder de noemer ‘Lelylijn’ is nu een betrekkelijk gangbare spoorlijn van Groningen naar Lelystad bedacht, met een ‘afslag’ over bestaand spoor naar Leeuwarden. Gesteund door duurzaamheidsambities en het woningentekort werd de Lelylijn uiteindelijk verankerd in het regeerakkoord van het nieuwe kabinet.

Tweede tegenvaller

Ook de geplande Nedersaksenlijn (NSL), het spoortracé tussen Groningen en Enschede, blijkt ‘fors duurder dan waar eerder rekening mee was gehouden’, laat Jansen de Tweede Kamer weten.

Het kabinet hecht grote waarde aan de komst van beide spoortrajecten. Ze dienen de noordelijke en oostelijke regio’s beter aan te sluiten op de rest van Nederland. ‘Ik ga daarom met de regio’s, de Tweede Kamer en met mijn collega's in het kabinet in gesprek over hoe we het beste verder kunnen werken aan deze twee mooie projecten en wat verstandige vervolgstappen zijn met de beperkte middelen die we hebben’.

• Afbeelding: mogelijk tracé van de Lelylijn, inclusief koppeling met bestaand spoor richting Leeuwarden (bron: NOS).