13 februari 2024

De viering van het 40-jarig bestaan van Mecanoo Architecten, afgelopen vrijdag, is opgeluisterd met een koninklijke onderscheiding voor creative director en ‘founding mother’ Francine Houben. Ze is benoemd tot Ridder in de Orde van de Nederlandse Leeuw. Burgemeester van Rotterdam, Ahmed Aboutaleb, was van de partij om het goede nieuws publiekelijk te maken en de versierselen op te spelden.

Francine Houben (1955) ontvangt de onderscheiding vanwege ‘haar belangrijke en vernieuwende bijdrage aan de architectuur in Nederland en daarbuiten. Met haar visie, talent en ondernemerschap heeft zij de vaderlandse architectuur op de wereldkaart gezet. Nationaal en internationaal staat ze te boek als een visionair, inspirator en motivator.’

In 1984, nu vier decennia gelegen, richtte Francine Houben Mecanoo Architecten op, samen met Henk Döll, Roelf Steenhuis, Erick van Egeraat en Chris de Weijer. Deze vier runnen inmiddels al jaren ieder een eigen architectuurpraktijk. Francine bleef en liet Mecanoo onder haar aanvoering uitgroeien tot een toonaangevend architectenbureau dat, tot op de dag van vandaag, wereldwijd ontwerp-verantwoordelijk is voor beeldbepalende en dikwijls innovatieve bouwprojecten.

Tot de bekende Mecanoo-projecten op vaderlandse bodem behoren herbestemming LocHal, Tilburg (samen met Braaksma & Roos en CIVIC), Bibliotheek TU Delft en wooncomplex Montevideo, Rotterdam.

In het buitenland heeft het Delftse bureau naam gemaakt met onder meer stadskantoor Bruce C. Bolling Building in Boston, de renovatie van de Martin Luther King jr. Memorial Library in Washington, het National Center for the Arts in Taiwan en – niet te vergeten – de alom geprezen bibliotheek van Birmingham. Momenteel heeft Mecanoo twee andere prestigieuze bibliotheek-projecten onder handen: de renovatie van het Stephen A. Schwarzman Building van de New York Public Library en de nieuwbouw van de Stavros Niarchos Foundation Library.

Het is niet voor ’t eerst dat Francine Houben wordt gelauwerd. In 2014 (bijvoorbeeld) werd ze door het gerenommeerde Architect’s Journal uitgeroepen tot Woman Architect of the Year. De Cultuurfonds Prijs viel haar in 2015 ten deel. In 2018 volgde de BNA Kubus, als waardering voor haar oeuvre.

Dat Koning Willem-Alexander haar nu laat toetreden tot de Orde van de Nederlandse Leeuw, is mede terug te voeren op haar vrijwilligerswerk als bestuurder voor diverse instellingen in de kunst- en cultuursector. Zo heeft Francine zitting gehad in de Raad van Toezicht van het International Film Festival Rotterdam en het Kröller-Müller Museum. In 2003 trad ze op als curator van de eerste Internationale Architectuur Biënnale in Rotterdam. Op dit moment is ze actief als bestuurslid van de Akademie van Kunsten en lid van de Raad van Toezicht van het Scapino Ballet.

• Het boek ‘Mecanoo People Place Purpose Poetry’, eind vorig jaar verschenen bij nai010 uitgevers, biedt een overzicht van bekende en minder bekende Mecanoo-projecten van de afgelopen veertig jaar.
• Projectfoto’s: © Ossip van Duivenbode.